Kliknij tutaj --> ☁️ gdzie byl bog w smolensku
Bóg Anubis. W okresie ptolemejskim (320-30 p.n.e.), kiedy greccy faraonowie zasiedli na tronie Egiptu, Anubis zjednoczył się z greckim bogiem Hermesem pod imieniem Hermanubis. Tych bogów łączyło to, że obaj towarzyszyli duszom zmarłych w zaświatach. Centrum kultu Hermanubisa było Kinopolis (po grecku – „miasto psów”).
Już odchodził na drugi krąg, decyzja została podjęta zbyt późno, ale niestety na przeszkodzie stanęły drzewa - najpierw o średnicy 10 cm, potem ta tragiczna brzoza, gdzie doszło do
Miasto, z którego uciekł nawet diabeł. W Smoleńsku nie ma diabła. Nie dlatego, że bałby się tylu mocarnie wyglądających cerkwi i licznej gwardii popów odprawiających modły. Ale
Książka Gdzie był Bóg w Smoleńsku + DVD autorstwa Górny Grzegorz, Terlikowski Tomasz P., dostępna w Sklepie EMPIK.COM w cenie . Przeczytaj recenzję Gdzie był Bóg w Smoleńsku + DVD.
€7.16 - Zupełnie inne spojrzenie na tragedię smoleńską. Tytułowe pytanie staje się pretekstem do głębokich i poruszających rozmów z rodzinami ofiar. Ich konkluzje są zaskakujące. Jaki był sens śmierci tylu ludzi? Co oznacza ta ofiara? Jaki jest religijny, m
Comment Choisir Un Bon Site De Rencontre. Opublikowano: 2015-10-30 16:05:29+01:00 · aktualizacja: 2015-10-30 21:04:12+01:00 Dział: Smoleńsk Smoleńsk opublikowano: 2015-10-30 16:05:29+01:00 aktualizacja: 2015-10-30 21:04:12+01:00 Fot. PAP/EPA; Wyniki Jorgensena są poprawne. W Smoleńsku doszło do trzech wybuchów — mówił TV Republika prof. Wiesław Binienda. Jego ostatnie badania potwierdzają wcześniejsze tezy naukowców zajmujących się Smoleńskiem. Wnioski zespołu parlamentarnego są jasne: brzoza nie miała nic wspólnego z przyczynami tragedii smoleńskiej, zaś rządowy tupolew został rozerwany przez eksplozje w powietrzu. Z tymi tezami, doniesieniami i wynikami badań prof. Biniendy dobrze koresponduje ciekawy wywiad z tygodnika „wSieci”. Witold Gadowski rozmawiał z byłym oficerem Mosadu Juval’em Aviv’em. Aviv informuje w rozmowie o szczegółach swojej pracy dla Mosadu i przyznaje, że zna sprawę smoleńską. Zapoznałem się ze szczegółami tej sprawy. Czytałem tajne dokumenty na temat katastrofy smoleńskiej — informuje Aviv. Pytany o jakiej dokumentacji mówi precyzuje: Dokumenty tajnych służb Izraela, USA, Wielkiej Brytanii i Interpolu. Wskazuje, że po tej lekturze nie ma wątpliwości: „za tą katastrofą stoi Rosja”. Jestem przekonany, że odpowiedzialność Rosji za katastrofę samolotu z prezydentem Kaczyńskim na pokładzie niedługo wyjdzie na jaw — wskazuje Aviv. To szalenie ważne świadectwo. Oficer służb, działający w obszarze bezpieczeństwa do dziś, wskazuje, że zna dokumentację wytworzoną w służbach o dużej wiarygodności i mówi jednoznacznie, że w Moskwie trzeba szukać odpowiedzialnych za narodową tragedię Polski. Trudno o lepsze dopełnienie tez, wygłaszanych przez naukowców, którzy wskazują, że mamy do czynienia z wybuchami w powietrzu. Ta deklaracja człowieka związanego przez lata ze służbami oznacza, że racje mają ci, którzy od lat już walczą, by w sprawie smoleńskiej przede wszystkim zweryfikować, czy doszło do zamachu. Człowiek Mosadu sugeruje jednoznacznie, że właśnie z tym mogliśmy mieć do czynienia. To silne potwierdzenie, że to, o co w Polsce trzeba było walczyć ze środowiskiem rządzącym, jest oczywistością. Jednak i inny fragment wywiadu z Avivem jest zaskakujący. Okazuje się, że oficer Mosadu nie chce mówić, co wie o Smoleńsku, ponieważ się… boi. To sprawa bardzo polityczna i wrażliwa, nie mogę więcej komentować tego, co powiedziałem. Usłyszał pan jednak już wystarczająco dużo. Teraz, kiedy intencje Putina stały się jasne, kiedy mamy do czynienia z działaniami Rosji na Ukrainie, w innych miejscach Europy czy w Syrii,wiele rosyjskich ciemnych operacji („dark operations”) wychodzi na światło dzienne — mówi. I dodaje: Powiedziałem już i tak zbyt dużo. Strach przed zajmowaniem się Smoleńskiem i mówieniem o tej tragedii jest zaskakujący, biorąc pod uwagę karierę Aviva. Co działo się w Smoleńsku, jakie i czyje interesy za tym stoją, że mówić o tej sprawie boi się były oficer Mosadu, komandos, płatny zabójca Izraela, który przez lata ścigał i zabijał terrorystów z organizacji Czarny Wrzesień? Wnioski nasuwają się same… Publikacja dostępna na stronie:
W nieszczęsnej historii z trotylem na wraku Tupolewa ujawniła się cała smoleńska antylogika, która od dwóch i pół roku zatruwa polskie życie publiczne. Po publikacji „Rzeczpospolitej” i dementi prokuratury jeden z prawicowych blogerów napisał: „wiele brakuje, by udowodnić, że był to po prostu wypadek lotniczy”. Telewizyjny dziennikarz Piotr Kraśko w swoim programie powiedział do eksperta: „ale nie udowodniono, że na wraku nie było materiałów wybuchowych”. „Rzeczpospolita”, już po konferencji prokuratury, napisała w częściowo przepraszającym redakcyjnym komentarzu: „w szczątkach samolotu mogły być trotyl i nitrogliceryna, ale nie musiały”. Na konferencji, urządzonej przez zespół Antoniego Macierewicza następnego dnia po trotylowym wtorku, kontynuowany był wątek zamachu, w postaci jakiejś analizy pasa jednej z ofiar katastrofy, przeprowadzonej podobno prywatnie w USA, i tam padły słowa: „pas mógł mieć kontakt z materiałem wybuchowym”. Czyli mógł, ale nie musiał. Wartość poznawcza takiego stwierdzenia jest niemal zerowa. Niemal, bo od razu uruchamia się drugie słowo wytrych: „niewykluczone”. Czy można na sto procent, poza wszelką wątpliwość, wykluczyć zamach w Smoleńsku? Nie, nie można. Prokurator wojskowy płk Szeląg powiedział o trotylu: „nie mówię, że nie było. Mówię, że nie stwierdzono”, co wzbudziło lawinę szyderstw wśród prawicowych komentatorów, ale miał rację. Rzeczywistość, zwłaszcza prawna, ale właściwie każda, składa się nie z tego, co było lub czego nie było, ale z tego, co da się stwierdzić, potwierdzić, co jest zauważalne i rejestrowalne, co podlega ludzkiej percepcji. Reszta podlega tylko wierze. „Niewykluczone, że mogło, choć nie musiało” – taka fraza w skrócie buduje teraz klimat polskiej polityki. Jest dowód, to dobrze, nie ma, to może znaczyć, że został zniszczony. Jak w starej anegdocie: w wykopaliskach w Rzymie odkryto drut, wniosek – starożytni Rzymianie znali telegraf, a w Egipcie pod piramidami nie wykopano żadnego drutu, wniosek: starożytni Egipcjanie znali telegraf bez drutu. Ale to widocznie działa, skoro w niedawnym badaniu opinii społecznej 63 proc. respondentów opowiedziało się za powołaniem międzynarodowej komisji, która zbadałaby katastrofę w Smoleńsku, choć większość wciąż nie wierzy w zamach. Ale metoda jest taka, aby zebrać tych „trochę zamachów” w jeden cały zamach, z wątpliwości sklecić pewność. To jest skutek logiki emocjonalnej, nieformalnej i rachunku nieprawdopodobieństwa, gdzie jedni mówią swoje, a drudzy swoje, a prawda leży pewnie pośrodku. Czyli: trochę był zamach, a trochę katastrofa. Niech to ktoś spoza Polski rozstrzygnie, bo my się chyba pozabijamy. Jeśli o taki stan umysłów chodziło PiS, to osiągnęło skutek. Ktoś z zewnątrz ma rozstrzygnąć, o co Polakom chodzi. Czyli jednak kondominium. Fizyka nie wyklucza, że człowiek może zamarznąć w piecu hutniczym. Tyle że jest to niesłychanie mało prawdopodobne. W życiu codziennym, także w prawie, zakłada się roboczo wersje bardziej prawdopodobne i się je weryfikuje. Do tego dołożono jeszcze domniemanie niewinności, a także, w konsekwencji – domniemanie braku zbrodni. Czyli nie trzeba udowadniać, że nie było przestępstwa, zamachu, ale należy niezbicie, procesowo dowieść, że doszło do zbrodni, której ktoś jest winien. Ale w logice smoleńskiej wszystko jest odwrócone. Precyzyjny przykład takiego przekręcenia przyczyny i skutku widać we wpisie znanego prawicowego blogera Rybitzkiego: „Przecież jeśli się sprawdzą najgorsze przypuszczenia sformułowane (…) przez Jarosława Kaczyńskiego, to ostre słowa o współczesnej Polsce są jak najbardziej uzasadnione”. Czyli najpierw ostre słowa, a potem potwierdzenie przesłanek, jakie doprowadziły do tej ostrej oceny. PiS i jego poplecznicy naprawdę stworzyli własną logikę. To, co nie jest wykluczone, zaczyna funkcjonować jako byt realny i żąda się, aby był traktowany na równi z tym, co nieporównywalnie bardziej prawdopodobne. Zatem teraz trzeba udowodnić, że w Smoleńsku nie było zamachu. Dla wyborców PiS wynik śledztwa jest już znany, teraz należy tylko przeprowadzić samo śledztwo. To zasada odwróconego dowodu, wsparta właśnie „niewykluczaniem”. Do tego dochodzi kolejna zasada smoleńskiej antylogiki: wszystko dowodzi wszystkiego. Jeśli rząd Tuska mataczy, to znaczy, że ma coś do ukrycia, a wobec tego jest winny. A jeśli jest wina, to musi być zbrodnia. Mataczeniem jest wszystko: ekshumacje, „oddanie śledztwa”, zdjęcia ofiar w Internecie, wypowiedzi marszałek Kopacz, to że Rosjanie nie oddają wraku, a także kwestia obecności bądź nieobecności gen. Błasika w kokpicie. Następuje zrównanie rangi wszystkich rzekomych dowodów, poszlak, domysłów, hipotez. Każda pomyłka, niedbalstwo, błąd, przekłamanie są traktowane jako dowód zamachu. A wynik jest już znany. Tytuł na pierwszej stronie „Rzeczpospolitej” dzień po wybuchowym wtorku głosił: „Prawda za pół roku” (tyle mają potrwać badania próbek zebranych z wraku Tupolewa przez prokuratorów). W artykule czytamy: „najwcześniej za pół roku dowiemy się, czy prokuratura wykluczy obecność materiałów wybuchowych na wraku Tu-154”. A jak nie wykluczy na sto procent? Co zrobić wtedy z tym „niewykluczeniem”? Co z innymi dowodami, co z zapisem dźwiękowym z kokpitu, gdzie nie ma śladu odgłosów wybuchu, choć jest zarejestrowany krzyk pasażerów na moment przed zderzeniem samolotu z ziemią? Jarosław Kaczyński stwierdził, że zapis mógł być sfałszowany. Ale ten rejestr był badany przez krakowski Instytut im. Sehna, gdzie nie stwierdzono fałszowania zapisu. To ten sam Instytut, który był tak chwalony przez PiS za obronienie honoru gen. Błasika, za konkluzję, że nie można stwierdzić jego obecności w kabinie pilotów na krótko przed katastrofą. Ale czy jego obecność Instytut wykluczył? Nie, nie wykluczył. Więc pojawił się zarzut, że prokuratura wojskowa też mataczy, że jest niewiarygodna, że działa na zlecenie Tuska i od początku miała gotową wersję. Ale to ta sama prokuratura wysłała ludzi do Smoleńska, aby zbadać wrak, czy nie ma na nim śladów materiałów wybuchowych, a więc wątek zamachu nie został zarzucony. Wciąż jest badany, mimo że tej hipotezy nie potwierdzają żadne realne, powtarzamy – żadne – dowody, a nawet poszlaki. Paranoja smoleńska się pogłębia. Trwa szaleństwo „niewykluczania”, w którym mało kto zadaje sobie pytanie: a co z tych wszystkich hipotez, domysłów, głębokiej wiary w morderstwo ostałoby się w sądowym procesie, nie w rusko-niemieckim kondominium rzecz jasna, ale choćby w amerykańskim sądzie? Od dwóch i pół roku konfrontowani z najdzikszymi i najbardziej absurdalnymi teoriami zamachu, zadawaliśmy sobie pytanie: czy ta smoleńska mgła jest produkowana przez cynizm czy emocje? Ale już widać, że tu chyba nie ma sprzeczności: zimny polityczny cynizm podpowiada partii Jarosława Kaczyńskiego, aby nie hamować, nie miarkować emocji, przeciwnie – podgrzewać, okazywać, eksponować. Obserwowaliśmy to w ubiegłym tygodniu. Kaczyński, po jednym artykule prasowym, jeszcze przed konferencją prokuratury wojskowej, użył słowa ostatecznego: niesłychana zbrodnia. Ale przyjrzyjmy się całemu zdaniu prezesa PiS, bo zauważamy tu tradycyjne dla smoleńskiej retoryki „kontrolowane szaleństwo”. „Zamordowanie 96 osób, w tym prezydenta RP i innych wybitnych przedstawicieli kraju, to niesłychana zbrodnia i każdy, kto choćby poprzez matactwo lub poplecznictwo miałby cokolwiek z nią wspólnego, musi ponieść tego konsekwencje”. Czy Kaczyński powiedział coś horrendalnego? Bynajmniej. Formalnie biorąc, jest to zdanie prawdziwe. Zamordowanie jest zbrodnią i jeśli ktoś „miałby” z tym coś wspólnego, powinien ponieść surową karę. Już dzień później Kaczyński powiedział: „doszło do sytuacji, w której w najwyższym stopniu prawdopodobna jest zbrodnia”. Zszedł więc o pół stopnia niżej. To wciąż ta sama asekuracja, bezpieczniki, które mają go chronić przed całkowitym wyłączeniem z głównego nurtu polityki. Czuje, że jeżeli ma być kiedyś premierem czy prezydentem, nie może zrobić tego ostatecznego kroku, nie może wprost oskarżyć Putina czy Tuska o zbrodnię. Widać to także po tym, że podczas trotylowej awantury na internetowej stronie PiS pojawił się artykuł pod hasłem „Już wiemy”, gdzie wersję zamachu przedstawiano jako udowodnioną, ale szybko został usunięty. Wszystko zatem jest niby jasne, ale nie do końca. PiS podobno ma dowody na zamach, niezależnie od „Rzeczpospolitej”, ale ich nie pokaże, wie, ale nie powie. To też stara, wypróbowana taktyka. Można w tym, przy maksimum dobrej woli, widzieć jakąś próbę, aby jednak nie palić wszystkich mostów, nie stawiać polskiej polityki, także międzynarodowej, na ostrzu noża. Ale można spojrzeć na to inaczej. To właśnie owo kunktatorstwo, balansowanie na granicy wytrzymałości społeczeństwa, rzucanie najcięższych oskarżeń i robienie następnie pół kroku do tyłu, aby później ponownie zaatakować, jest najcięższym oskarżeniem wobec PiS. Kaczyński i jego ludzie grają emocjami, eksperymentują na żywej tkance, jak daleko mogą się posunąć w walce o władzę, tak aby zawsze móc się rakiem wycofać i ocieplić wizerunek. „Prawdopodobna zbrodnia” to instrument wyjątkowo cyniczny i bezwzględny, bo niepodlegający – jako przekonanie – racjonalnej weryfikacji. Druga polityczna strona ma z tym zasadniczy problem. Po wystąpieniu Tuska, w którym premier stwierdził, że trudno w jednym kraju żyć z politykami wysuwającymi tak ciężkie oskarżenia, jak Kaczyński, nawet wśród zwolenników Platformy można było usłyszeć opinie, że przesadził. Że Tuskowi jako szefowi rządu takie słowa nie przystoją. Że poszedł o krok za daleko, a powinien nie ulegać emocjom. Ale pojawia się pytanie o tę asymetrię. PiS w tej chwili może powiedzieć wszystko. Może podeprzeć się wdowami i wdowcami, którym nie wolno zaprzeczać, aby nie ranić ich uczuć, cokolwiek mówią. Przez te wiele miesięcy od kwietnia 2010 r. powstał nowy poprawnościowy, prawicowy kod, w którym to PiS dzierży honor, żałobę i przyzwoitość, a po drugiej stronie tylko łgarstwo i zdrada. Tusk jest w tej chwili jedynym politykiem Platformy, który może zabrać w tej kwestii głos. Nie ma żadnego zmiennika, kogoś wyrazistego, niezgranego do szczętu w dotychczasowej politycznej walce, kto mógłby się w imieniu jego formacji wypowiedzieć. Jerzy Miller wygląda na obrażonego za odstawienie od rządu, inni członkowie jego komisji nie mają wystarczającej mocy i autorytetu, aby przeciwstawiać się, choćby tak samo emocjonalnie, Antoniemu Macierewiczowi. A Tusk nie może powiedzieć wszystkiego, odpowiedzieć ostro i brutalnie na brutalne i bezpodstawne oskarżenia. Ale tym razem to PiS, jego poplecznicy i sam prezes wyraźnie przesadzili, niechcący obnażając toksyczną logikę smoleńskich oskarżeń. To byłaby, powinna być, ostateczna kompromitacja – gdyby taka kategoria jeszcze występowała w polskiej polityce.
Tygodnik „wSieci” opublikował w najnowszym numerze szczegóły raportu polskich archeologów, którzy badali miejsce katastrofy w Smoleńsku w 2010 roku. Zgodnie z informacjami zawartymi w raporcie, rządowy tupolew w chwili katastrofy rozbił się na ponad 20 tys. elementów. Według Pyzy jest to najważniejszy wniosek jaki wyłonił się z kilkusetstronicowej dokumentacji. Dziennikarz przywołuje również opinie jednego z niezależnych ekspertów z Sydney , który badał przyczyny katastrofy- Grzegorza Szuladzińskiego- „Odłamki oznaczają wybuch. To pewnik, od którego nie można uciec” miał wielokrotnie powtarzać. Autor twierdzi, że składający się z ponad 400 stron, raport archeologiczny jest kompromitacją dla prokuratorów oraz członków komisji Jerzego Millera, a także poważnym zarzutem pod adresem wszystkich służb III RP. „To kolejna mocna poszlaka na to, że 10 kwietnia nie zdarzył się zwykły wypadek”- czytamy na łamach wSieci. Według największego zwolennika „teorii wybuchu” informacje ujawnione przez dziennikarzy „wSieci” są niezwykle istotne. - To jest niesłychanie ważna publikacja i powiedział Antoni Macierewicz w wywiadzie dla serwisu „ Zobacz też: Nowe badania w sprawie Smoleńska: w tupolewie nie było wybuchu Polityk PiS przyznał również, że raport polskich archeologów potwierdza prace zespołu parlamentarnego badającego przyczyny katastrofy. - On zdaje się potwierdzać prace zespołu parlamentarnego, który opublikował w czerwcu 2013 roku dokładną mapę rozrzutu szczątków zarówno w miejscu uderzenia o ziemię, jak i wcześniej. Prezentowaliśmy spis kilkuset opisanych fragmentów samolotu, zarówno skrzydła, jak i poszycia kadłuba. Ten materiał dowodził, że eksplozja była przyczyną tragedii - stwierdził Macierewicz w rozmowie z dziennikarzem portalu „ Stanisławem Żaryniem. Czytaj również: Szczegóły filmu o Smoleńsku. Kim będzie główna bohaterka? Kto zagra Lecha Kaczyńskiego?
To miasto od dawna wpisywało się dramatycznie w polską i rosyjską historię. Jego utrzymanie oznaczało kontrolę nad głównym szlakiem z Polski do Moskwy i zapewniało przewagę nad spornymi terenami. Na kartach kronik Smoleńsk pojawił się w IX w. jako gród plemienia Krywiczów. Wchodził w skład Wielkiego Księstwa Kijowskiego, a potem był stolicą Księstwa Smoleńskiego; w XII w. na jednym ze wzgórz postawiono Sobór Uspieński. Gród nie zdołał jednak utrzymać niezależności, gdy pojawili się Litwini Olgierda (1345–77), który twierdził, że „cała Ruś powinna należeć do Litwy”. W 1395 r. wielki książę litewski Witold opanował Smoleńsk. Na scenie pojawiła się kolejna wielka siła: państwo moskiewskie. Walka Moskwy, Litwy i Polski była od początku walką ideologii i świętości. W X w. Kijów czy Nowogród Wielki uważały się za nowe Jeruzalem, a Ruś za ziemię obiecaną. Ożenek Iwana III z wnuczką cesarza bizantyjskiego Zoe Paleolog w 1472 r. wzmocnił tendencje zabierania ziem ruskich, gdyż władcy Moskwy uznali się za spadkobierców Bizancjum. W 1478 r. Iwan III zażądał od Litwy Połocka, Witebska, Smoleńska i wszystkich ziem ruskich. Do sacrum Smoleńska przyczyniał się cudowny obraz Matki Bożej Smoleńskiej, której autorem miał być Łukasz Ewangelista (jemu przypisuje się też namalowanie obrazu Matki Bożej Częstochowskiej). Umieszczenie przez Borysa Godunowa kopii obrazu w 1602 r. nad bramą Dnieprowską bez wątpienia podwajało wysiłki Rosjan w obronie świętości, podobnie jak Polaków w walce o Jasną Górę. 14 lipca 1500 r. nad rzeką Wiedroszą wojska Iwana Srogiego pobiły dziesięciokrotnie słabsze siły hetmana litewskiego Konstantego Ostrogskiego i podeszły pod Smoleńsk. 6 września 1502 r. rozpoczęły szturm generalny. Jednakże załoga twierdzy nie tylko obroniła się, ale w licznych wycieczkach wycięła ponoć aż 6 tys. żołnierzy moskiewskich. Ziemie wokół Smoleńska zostały doszczętnie spustoszone i dlatego wyczerpane strony zgodziły się na sześcioletni rozejm: Litwa utraciła w nim Siewierszczyznę i ziemie „od kresów pskowskich po stepy tatarskie”. Smoleńsk, a także Połock, Witebsk i Kijów stały się polsko-litewskimi grodami kresowymi. Ponieważ Polska zawarła unię z Litwą, stało się jasne, że Korona także wplącze się w krwawy konflikt z Moskwą o kluczowe twierdze zabezpieczające Litwę. W kwietniu 1507 r. gosudar z ordą kazańską uderzył jedną armią na Połock, a drugą z Dorohobuża na Smoleńsk. Wojnę zakończył kolejny „wieczysty pokój” zaprzysiężony przez króla 12 stycznia 1509 r. w Wilnie. Poza paroma włościami smoleńskimi Litwa nic nie uzyskała, a ponad rok później Wasyl III wcielił Psków w granice państwa moskiewskiego. Smoleńsk utracony W styczniu 1513 r. wojska Wasyla III podeszły pod Smoleńsk, a komendant Smoleńska, wojewoda Jurij Sołłohub, w uroczystej przysiędze obiecał królowi Zygmuntowi bronić twierdzy „aż do gardła swego”. Czas był najwyższy, gdyż w połowie kwietnia 1514 r. ruszyła na Smoleńsk armia moskiewska pod wodzą ambitnego kniazia Michała Glińskiego. Otoczyła Smoleńsk, ale nie miała szans, by zdobyć potężną twierdzę. Na pomoc Glińskiemu poszła druga armia kniazia Szczeni Oboleńskiego. Pod koniec czerwca pętla zacieśniła się jeszcze bardziej, gdy pod Smoleńsk dotarł sam Wasyl z trzecią armią. „Podobno do tego oblężenia Wasyl użył ponad trzystu dział oblężniczych, zwanych pospolicie bombardami” – pisał Jost Decjusz. W rzeczywistości było ich ok. 140, głównie sprowadzonych z Niemiec. Ale i one nie powinny przełamać potężnych szańców – sądził sekretarz królewski – „wzniesionych z ziemi, kamieni i kłód dębowych”, tak że „nie imały się go żadne pociski”. Jagiellon był przekonany, że Smoleńsk jest nie do zdobycia; tym bardziej że był znakomicie zaopatrzony. Tymczasem 31 lipca 1514 r. nieoczekiwanie twierdza poddała się, a jej mieszkańcy wylegli na ulice, składając przed Wasylem III wiernopoddańczą przysięgę! To był szok dla króla i jego rady, przebywających od 26 lipca pod Mińskiem. Trudno orzec, kto najbardziej przyczynił do kapitulacji. Wiemy z pewnością, że wewnątrz twierdzy narastało niezadowolenie i Sołłohub znalazł się pod presją starszyzny wojskowej i miejskiej, skłonnych do kapitulacji. 31 lipca 1514 r. do twierdzy triumfalnie wjechał Wasyl III witany uroczyście przez biskupa prawosławnego Warsonofija. Czy Sołłohub zdradził króla? Nie przeszedł na stronę Moskwy, lecz zjawił się w Orszy w obozie królewskim. Tak nie postępuje zdrajca. Tymczasem wedle „Utjużskiego zwodu letopisarskiego” z początku XVI w., osądzono go: „został tam winny zdrady i ścięty w 1514 r. z polecenia Zygmunta”. Do tej pory nie wiemy, czy Sołłohub stał się kozłem ofiarnym, którego kaźń miała zamaskować opieszałość króla w organizowaniu odsieczy. Mieszkańcy Smoleńska szybko zniechęcili się do nowych rządów: kilka tygodni panowania moskiewskiego sprawiło, że biskup Warsonofij wysłał do króla Zygmunta swego „bratanka Waśkę Chodyjna, zapewniając, że mieszkańcy ułatwią mu odzyskanie twierdzy”. Urzędnicy carscy w Smoleńsku odkryli konszachty biskupa Warsonofija z polskim królem. Został wezwany do Moskwy i zamknięty w celi. Losu Smoleńska nie zmieniło wielkie zwycięstwo wojsk litewskich i koronnych pod wodzą Konstantego Ostrogskiego. 8 września 1514 r. pod Orszą rozniosły znacznie liczniejszą armię moskiewską Iwana Czeladnina. Następnie Ostrogski podszedł pod mury z 16 tys. „wozów piczownych”: tamże wojsko polskie i litewskie zobaczyło wystawione przez Wasyla Szujskiego trupy mieszkańców Smoleńska, zwolenników powrotu do Rzeczpospolitej. Ale ponieważ Ostrogski „strzelby nie miał... nazad się do Wilna wrócił” – pisał Maciej Stryjkowski. Naszyjnik Rusi prawosławnej Utrata Smoleńska była tak dotkliwa, że nie omieszkał tego królowi wytknąć Stańczyk. Na blisko sto lat Smoleńsk stał się pograniczną twierdzą moskiewską, a Moskwa zaczęła odtąd zagrażać Litwie środkowej. Doceniając strategiczne położenie miasta stojącego wśród siedmiu wzgórz, Fiodor Romanow w końcu XVI w. wydał ukaz o zmianie fortyfikacji twierdzy: w 1596 r. stare wały zaczęto burzyć i budować na ich miejsce nowe, kamienne. Pracami kierował Fiodor Sawilejew, zwany Koniem, a nadzorował przyszły car Borys Godunow. Do prac, jak podają opracowania rosyjskie, spędzono ok. 300 tys. ludzi. Nie wiemy, ilu zginęło w czasie tych robót przymusowych. Ale gdy Godunow zobaczył rezultaty tych prac, miał jęknąć z zachwytu: „Mury Smoleńska to naszyjnik naszej Rusi prawosławnej... jakiego nie ma na całej świętej ziemi” ruskiej. Nie pokusił się o odbijanie Smoleńska Stefan Batory. W latach 1579–82 przywrócił polskie panowanie nad Inflantami. Dopiero w czasie kryzysu państwa moskiewskiego (Wielkiej Smuty) – gdy car Wasyl Szujski zawarł układ ze Szwedami w Wyborgu, skierowany przeciw Rzeczpospolitej, król Zygmunt III Waza zdecydował się uderzyć na Smoleńsk. Zjawił się pod murami twierdzy 5 października 1609 r. Zobaczył ogromną, dobrze umocnioną, choć w nieco przestarzały sposób, twierdzę: całkowita długość murów wynosiła 6,5 km, wysokość dochodziła do 15 m, baszt do 33 m, a grubość do 5–6 m. Północną ścianę osłaniał Dniepr. Zapowiadało się oblężenie na wyniszczenie, mimo że do dziewięciotysięcznych sił królewskich dołączyło ok. 20 tys. Kozaków. Ale Zygmunt III musiał zmierzyć się nie tylko z załogą Smoleńska pod wodzą wojewody smoleńskiego Michała Borysowicza Szeina, ale i ze skomplikowaną sytuacją militarną i polityczną w państwie moskiewskim, gdy hetman Stanisław Żółkiewski wszedł do Moskwy po ogłoszeniu nowym carem syna Zygmunta III – Władysława. Dramatyczne rozmowy z wielkim poselstwem moskiewskim, przybyłym pod Smoleńsk, a także z wojewodą Szeinem, którym towarzyszyły rozruchy w Moskwie i podpalenie jej przez załogę polską 29 marca 1611 r., nie rokowały dobrze. Król posunął się nawet pod Smoleńskiem do internowania poselstwa na czele z kniaziem Wasylem Golicynem i metropolitą rostowskim Filaretem. Wydawało się, że Polacy twierdzy nie odzyskają: ale „gdyśmy byli już zwątpili, gdyśmy szyje nasze i głowy zwiesili... gdy zewsząd nieprzyjaciele się gromadzili”, jak pisał anonimowy obserwator, po gwałtownym szturmie 13 czerwca 1611 r. Smoleńsk został zdobyty. Zwycięstwo Władysława IV W Polsce zdawano sobie sprawę, że carowie nigdy nie pogodzą się z utratą twierdzy. Tymczasem, mimo konstytucji sejmowych z 1620, 1629 i 1631 r., obronność Smoleńska pogarszała się. Po śmierci Zygmunta III w 1632 r. Rosjanie zaczęli sprowadzać ogromne ilości dział, muszkietów i wojska zaciężne z Zachodu, chcąc wykorzystać czas bezkrólewia w Rzeczpospolitej. Jednak Polacy i Litwini sprawnie obrali władcą syna Zygmunta III, Władysława IV, który nominalnie nosił nadal tytuł carski. Obroną Smoleńska dowodził podwojewodzi smoleński Samuel Drucki-Sokoliński. 27 sierpnia 1633 r. nadeszła wreszcie odsiecz z królem Władysławem IV, który rozłożył swe siły koło uroczyska Hłuszczcy nad Dnieprem. Miał 14 tys. wojska naprzeciw 25 tys. żołnierzy Szeina. Niebawem jednak Polaków i Litwinów wsparło kilkanaście tysięcy Kozaków zaporoskich. Za przywileje dla prawosławia, uzyskane od Władysława IV, Kozacy bili się świetnie. Służyli pod znakomitym wodzem – pod Smoleńskiem pokazał Władysław IV wielkie umiejętności wojskowe. Brzegi Dniepru spiął dwoma mostami, poprowadził szturm na górę Pokrowską na wojska zaciężne w służbie cara. Smoleńsk został odblokowany. 18 października 1633 r. pod osłoną deszczu król zajął z rotami Radziwiłła szczyt Żaworonkowej Góry, z drugiej strony przez rzekę Kłodnę szeroko obszedł pozycje Szeina hetman Kazanowski. W polską jazdę, ścieśnioną przed zejściem na równinę, biło 8 tys. muszkietów i 34 działa. A jednak mimo tysięcy zabitych Polacy przetrwali lawinę ognia, sami odpowiadając nawałą ogniową. Kolejny Wieczny Pokój Rosjanie w nocy odeszli za Dniepr, co stało się początkiem ich klęski. Energiczny król błyskawicznie pobudował reduty i szańce wokół pozycji Szeina. Ten zmuszony był prosić o rozmowy. Król przysłuchiwał im się w przebraniu. 7 stycznia 1634 r. Szein podjął ostatnią, nieudaną, próbę wyrwania się z polsko-litewskiego okrążenia. Zrezygnowany, z wojskami ledwie ośmiotysięcznymi, skapitulował. W ręce króla wpadło 129 sztandarów, 109 dział i inne łupy. Moskwa poniosła wielką klęskę, gdyż król na prośbę Kozaków zaporoskich zezwolił im na złupienie ogromnych obszarów państwa carskiego. Sam Szein i dowódca Artemij Izmaiłow, oskarżeni przez cara o nieudolność i zdradę, zostali ścięci, a ich rodziny poddane torturom i zesłane na Syberię. 27 maja 1634 r. strony zawarły kolejny wieczny pokój w Polanowie, pozostawiający Smoleńsk po stronie polskiej. W Warszawie pojawiło się wielkie poselstwo na czele z braćmi Puszkinami. Za uchybienia w tytulaturze cara zażądało kaźni księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, zwrotu Smoleńska, pół miliona złotych odszkodowania i spalenia ksiąg sławiących polskie triumfy pod Moskwą. Smoleńska nie wydano, ale część kart z książek kat w Warszawie wydarł i publicznie spalił. Na nieszczęście później w Polsce panował chwiejny emocjonalnie król Jan II Kazimierz, który wplątał się w bezsensowny, pełen aktów mściwości spór z potężnym magnatem Januszem Radziwiłłem. Tymczasem car Aleksy zbroił się i modernizował swą armię na wzór polsko-niemiecki. Moskiewskie wojska „nowego stroju” stanowiły aż 70 proc. armii carskiej. Na przełomie maja i czerwca 1654 r. trzy armie rosyjskie uderzyły na Rzeczpospolitą; główną – na Smoleńsk – prowadził sam car. Najlepiej w tej wojnie spisał się hetman litewski Janusz Radziwiłł, ten sam, który później opisany będzie przez Sienkiewicza jako zdrajca. W nocy z 4 na 5 lipca 1654 r. jego podjazd wysłany pod Smoleńsk zaskoczył i wyrżnął ok. 1000 kompletnie pijanych Moskwian. 12 sierpnia pod Szkłowem „w samo straszne zaćmienie słońca, sroga i krwawa, ale za łaską Bożą szczęśliwa z nieprzyjacielem potrzeba doszła” – wspominał w liście hetman o świetnym zwycięstwie nad przeważającymi siłami Jakowa Czerkasskiego. Jednakże niebawem, 24 sierpnia, hetman dał się o świcie zaskoczyć armii kniazia Aleksego Trubeckiego pod Szepielewiczami nad Drucią. Po tym zwycięstwie Rosjan poddawały się im kolejne twierdze: Mohylew i Szkłów. W Smoleńsku potężnej twierdzy strzegło 3,5 tys. ludzi i 42 armaty: załoga liczniejsza niż w 1632 r. Jednakże żołnierze ci byli zdemoralizowani konfliktem królewskiego wojewody Filipa Obuchowicza z radziwiłłowskim płk. Wilhelmem Korffem. Car rozpoczął oblężenie miasta 8 lipca, widział, jak dzielne Litwinki pomagały mężom podczas pierwszego generalnego szturmu rosyjskiego: lały na żołnierzy moskiewskich ukrop i popiół, a następnie – gdy zabrakło amunicji – rzucono na szturmujących „dwa ule z pszczołami, które prędko Moskwę do szańców wpędziły”. Niestety, wojewoda Obuchowicz psychicznie się załamał, a szlachta, by ratować głowy, zaczęła wychodzić za mury... na popijawy z Moskwą, zaś piechota niemiecka Korffa „gromadnie się do Moskwy przedawać poczęła” – czytamy w diariuszu. I tak 3 października potężny Smoleńsk się poddał, odsłaniając całą Litwę. Moskwianie i Kozacy rozlaliby się z łatwością po całej niemal Litwie już w 1654 r., gdyby nie epidemia, która poraziła państwo moskiewskie. Ale już 9 sierpnia 1655 r. o świcie w zajętym przez Rosjan i Kozaków Wilnie zaczęła się największa rzeź w dotychczasowych dziejach pięknego miasta. Był to opłakany skutek utraty oparcia w twierdzy smoleńskiej, chroniącej Litwę centralną. Zwycięska porażka Napoleona Rzeczpospolita w traktacie andruszowskim z 1667 r. musiała pogodzić się z utratą Smoleńska. Straciła też Kijów. Piotr I uczynił w 1708 r. Smoleńsk stolicą guberni. Kolejna wielka bitwa o Smoleńsk rozegrała się w 1812 r. Cesarz Francuzów, Napoleon, dostrzegając znaczenie Smoleńska, chciał zaskoczyć armię rosyjską Michała Barclaya de Tolly. W wyniku bombardowania miasto się zapaliło, a heroicznej postawie kontratakujących na bagnety Rosjan Francuzi i Polacy księcia Poniatowskiego przeciwstawiali niezwykłe męstwo. Po trzydniowej bitwie 18 sierpnia 1812 r. Rosjanie opuścili doszczętnie spalone miasto, a Napoleonowi nie udało się zniszczyć trzonu sił carskich, jak planował. Stracił od 6 do 9 tys. żołnierzy; w tym polskiego generała Michała Grabowskiego, którego ciała Polacy nie odnaleźli. Rosjan poległo ok. 11 tys., a z ok. 2200 tys. domów ocalało jedynie 350. Po wojnach napoleońskich staraniem carów Smoleńsk odbudowano wraz z częścią murów i baszt. Przez krótki czas po zakończeniu I wojny światowej miasto było stolicą Białorusi. Polacy zapomnieliby o twierdzy, o którą toczyli przez wieki tak zacięte boje, gdyby nie odkrycie w lesie katyńskim grobów polskich oficerów zamordowanych przez NKWD na rozkaz Stalina. Gdy 25 września 1943 r. wojska Frontu Zachodniego wkroczyły do miasta, było ono niemal doszczętnie zniszczone. Przez to wymarłe miasto przeszła 1 Dywizja kościuszkowska na bój 12–13 października 1943 r. pod pobliskim Lenino... Tutaj, 10 kwietnia 2010 r., rozbił się samolot z polskim prezydentem i przedstawicielami polskiej elity politycznej i wojskowej. Trudno nie uwierzyć w tragizm tego miejsca.
ks. Zbigniew Niemirski Chyba nie ma nic trudniejszego niż próba teoretycznej odpowiedzi na pytanie o to, co jest najbardziej odległe od teorii - cierpienie. Mimo tego zastrzeżenia, podejmuję się tego zadania, bo w kontekście obchodów 70. rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau zostałem o to zapytany: "Gdzie był Bóg, gdy tak straszliwie cierpieli ludzie, dlaczego On milczał?". Pytanie o obecność Boga w przestrzeni cierpienia jest jednocześnie pytaniem o samego Boga, o to, Kim On jest i jaki On jest. Cierpienie jest jedną z ważnych przyczyn ateizmu, stąd jest pytaniem szczególnie ważnym. "Gdzie był Bóg?" jest najpierw pytaniem Żydów, narodu skazanego przez hitleryzm na totalną eksterminację. Dla wielu z nich Holocaust stał się przyczyną ateizmu. I tutaj muszę przejść do tej tak bardzo trudnej czystej teorii. Bóg Starego Testamentu, a dla Żydów po prostu Bóg Biblii, to Stwórca, Pan wszechświata i dziejów, nieskończony Władca ponad światem. Myśl o tym, by Bóg mógł stać się człowiekiem, była myślą wręcz bluźnierczą. Dwa tysiące lat temu oczekiwali Mesjasza, ale nie oczekiwali tego, by tym Spodziewanym mógł być On. Odrzucili Go. Tymczasem dla nas, chrześcijan, Bóg stał się człowiekiem. Był jednym z nas i, co więcej, poniósł na sobie to, czego najbardziej nie chcemy - cierpienie. Gdy w kontekście Auschwitz pojawia się pytanie: "Gdzie był Bóg?", my, chrześcijanie, odpowiadamy: "On był tam, w środku tego nieludzkiego cierpienia, bo nie był odległym Panem wszechświata, ale był na krzyżu". Nie wiem, czy potrafiłbym sprostać heroizmowi tych, którzy tam, w Auschwitz, dawali świadectwo swojej wiary. Bardzo boję się, że nie. Ona, wiara w obecność Boga na krzyżu, sprawiła, że właśnie w Auschwitz o. Maksymilian Kolbe poszedł na głodową śmierć za brata więźnia. Ta sama wiara w obecność Boga także tam była motywem heroicznych czynów ks. Kazimierza Sykulskiego. "Bili mnie strasznie, ale nikogo nie zdradziłem. Wiem z konfesjonału, kto należał, ale jestem księdzem katolickim i tajemnicy spowiedzi nie zdradzę" - mówił współwięźniom w katowni gestapo w Radomiu. Potem w Auschwitz, jako więzień z numerem 21962, dzielił się chlebem z innymi. Gdy mu zwracano uwagę, że w ten sposób osłabia swe siły odpowiadał: "Sił starczy mi do klęski Niemiec”. Został rozstrzelany w grudniu 1941 r. Idąc na egzekucję, powiedział: "Jeżeli Bóg żąda ode mnie takiej ofiary dla dobra Kościoła i Ojczyzny, to ja chętnie ją składam". Przed wojną ks. Sykulski był posłem do Sejmu Ustaawodawczego RP, pierwszym proboszczem parafii pw. Opieki NMP w Radomiu (dziś katedry), a potem proboszczem parafii pw. św. Mikołaja w Końskich. Został ogłoszony błogosławionym przez Jana Pawła II w gronie 108 męczenników II wojny światowej. Wierzę w to, że ukrzyżowany Bóg był w Auschwitz. A dlaczego pozwolił na to wszystko? Sprawił to dar wolności, którą obdarzył każdego z nas, i nigdy go nie odwołał. On jest na krzyżu, gdy dzieje się każdy grzech. Jaki? Każdy.
gdzie byl bog w smolensku